Huquqshunos
Dmitriy Konovalenko
Xizmat:
Qizil bildirishnomani o’chirish
Халқаро ҳамкорлик ҳуқуқни муҳофаза қилиш органларида жиноятчиликка қарши курашда муҳим ўрин тутади, аммо Интерполнинг хабар бериш тизими ҳар доим ҳам мукаммал эмас. Интерполнинг Қизил хабари, кўпинча гумон қилинувчиларни қидириш ва ҳибсга олиш учун қўлланиладиган, якуний ҳукм ҳисобланмайди ва тўғри ёндашув билан рад этилиши ёки бекор қилиниши мумкин. Интерполнинг Қизил хабари (қизил карта) якуний ҳукм деб ҳисобланмайди ва адвокат томонидан ишлаб чиқилган тўғри стратегия орқали олиб ташланиши мумкин. Бунга яққол мисол сифатида оддий Twitter постининг мижозимиз учун ҳақиқий қутқарув бўлган ҳолатини келтириш мумкин. Бу Украина паспорти украин давлатининг ишончли ҳимояси эканлиги принципи асосида амалга ошди.
Taqdim etilgan xizmatning xususiyatlari
Аризачи сифатида Россия ва Украина фуқароси иштирок этмоқда, у 2007 йилдан 2014 йилгача миллий ташкилот «Реструкт» номли ташкилот аъзоси бўлган. Бизнинг мижозимиз Россия ҳукумати Қримдаги ҳаракатларига нисбатан норозилик билдиришга бағишланган турли норозилик акциялари, митингларда иштирок этган.
Natijada, 2020 yil 19 noyabr kuni mijozga nisbatan «Hokimiyat vakiliga nisbatan zo‘ravonlik qo‘llash» moddasiga binoan jinoiy ish ochildi. Ammo bunga qadar u Indoneziyada (Jakarta) qo‘lga olingan edi. Qolaversa, qo‘lga olish Interpolning diffuziyasi sababli amalga oshirilgan. Bir necha kundan so‘ng mijoz hibsdan ozod qilindi.
Asosiy talabimiz mijozimizning Interpolning qizil xabarnomasini (qizil karta) olib tashlash edi. Bunday talabni tezkor bajarish uchun uchta muhim dalilni shakllantirishga muvaffaq bo‘ldik:
- Ochiq jinoyat ishi faqat siyosiy xarakterga ega bo’lib, bu Interpolning ichki qoidalariga (shaxslarni siyosiy ta’qib qilish) zid keladi.
- Indoneziya hukumati mijozni ekstraditsiya qilishdan bosh tortdi.
- Mijozga nisbatan olib borilgan tergov jarayonida xalqaro huquq normalari bilan kafolatlangan barcha inson huquqlari va erkinliklari e’tiborsiz qoldirildi.
Интерпол ишлари бўйича адвокат ишнинг барча тафсилотлари ва ҳолатларини диққат билан ўрганиб чиқди, тақдим этилган маълумотлар ва ҳужжатлар билан танишди. Хусусан, Россия ташаббуси билан эълон қилинган диффузия асосида Индонезияда мижознинг қўлга олинишининг барча жиҳатлари ўрганилди, шунингдек, ҳибсга олиш ва мижозни кейинчалик экстрадиция қилиш учун ҳуқуқий асослар ва сабаблар кўриб чиқилди ва таҳлил қилинди.
Natijada, mijozimizga qo’llab-quvvatlashni Indoneziyadagi Ukraina elchixonasi bildirdi. Interpolning qizil kartochkasi 28-noyabr 2020-yilda berilganida, Dmitriy Kuleba (Ukraina tashqi ishlar vaziri) ham mijozimizni qo’llab-quvvatlab, Twitter’da o‘z postini yozdi, unda Ukraina o‘z fuqarosini Indoneziyadan qaytarib olib, uni Rossiya tomonidan bo‘layotgan siyosiy ta’qiblardan himoya qilgani haqida aytilgan edi.
Украина НЦБ томонидан Комиссия по Контролю файлов Интерпола (ССF) вакилларига расман тасдиқловчи маълумотлар юборилмаганига қарамай, Twitter платформаси Министр томонидан шундай пост бор-йўқлиги борасида синчковлик билан текширилди. Шу тариқа, Комиссия твит ҳақиқатдан ҳам Дмитрий Кулеба томонидан юборилганини аниқлади, бу эса аккаунтнинг верификация қилинганлиги – расмий тасдиқланган аккаунт мавжудлиги орқали тасдиқланди. Бундан ташқари, постдаги маълумотлар Комиссияга мурожаат қилган мижозимизга тегишлидир.
Komissiya qarori
Биз томонимиздан тўпланган барча фактлар туфайли мижозимизга нисбатан эълон қилинган Интерполнинг қизил карточкасини бекор қилишга муваффақ бўлдик. Жумладан, бизнинг Интерпол ишлари бўйича адвокатларимиз ушбу иш бўйича қарор мижозимиз фойдасига қабул қилинмаслиги халқаро ташкилот (Интерпол)нинг обрўсига путур етказиши ва салбий оқибатларга олиб келиши мумкинлигини далил сифатида келтирдилар. Бу ташкилот ушбу иш бўйича қарор қабул қилиш жараёнида зарурий нейтралликни сақламаган деб ҳисобланарди, бу ерда сиёсий контекст ва жиноий таъқиб сабаблари аниқ кўриниб турган эди. Интерполнинг бундай ҳаракатлари Интерпол Конституциясининг 2-моддасига зид бўлар эди, унга кўра Ташкилотдан нейтралликни сақлаш талаб этилади, шунингдек, 3-моддага зид бўлиб, у Интерполдан ўз фаолиятини инсон ҳуқуқларининг асосий принципларига риоя қилган ҳолда амалга ошириш мажбуриятини юклайди.
Адвокатимизнинг Интерпол ишлари бўйича келтирган далилларига асосланиб, Комиссия Россияга мижозимизни қидиришда ёрдам беришни дарҳол тўхтатиш ва у ҳақидаги барча маълумотларни Интерпол маълумотлар базасидан ўчириш ҳақида қарор қабул қилди.
